Մեկնաբանություններ

Սիրիայում Բ. Ասադի իշխանության անկումից հետո համաշխարհային լրատվամիջոցներն սկսեցին հաճախակի հիշատակել «Կատարի գազատարի» մասին, որը նախատեսվում է կառուցել Պարսից ծոցից մինչև Եվրոպա։

16.12.2024 թ., հայտնի դարձավ, որ Բաքուն փորձել է «երրորդ երկրի» միջնորդությամբ պայմանագրեր կնքել Հնդկաստանի հետ՝ Ադրբեջանին զենք մատակարարելու համար։

Բ. Ասադի վարչակարգի անկումից մեկ օր անց արդեն պարզ դարձավ, որ Սիրիայի միասնության պահպանումը դժվարլուծելի խնդիր է:

Նոյեմբերի վերջերին հայտնի դարձավ, որ Ադրբեջանն Արցախի Դադիվանք վանական համալիրը հանձնել է ԱդրՀ ուտիական համայնքի կառավարմանը:

Սիրիայի շուրջ ընթացող գործընթացներում նոր տարր է հայտնվել։ Հալեպի փաստացի անկումից հետո գլխավոր իրադարձությունը դարձավ լուրն առ այն, որ Բ. Ասադը պատրաստ է բանակցել Ռ. Էրդողանի հետ։

Իրադարձությունները Սիրիայում շատ արագ են զարգանում։ Ընդամենը մեկ շաբաթում արաբական հանրապետությունում ռազմաճակատի ուրվագիծը վերադարձել է 2015–2020 թթ. պատկերին, երբ Բ. Ասադի կառավարությունը վերահսկում էր միայն Դամասկոսը, Հալեպի նահանգի մի մասը և Միջերկրական ծովի ափը։

Վրաստանում և Աբխազիայում ներքաղաքական իրավիճակի գրեթե համաժամանակյա ապակայունացումը չի կարող ենթադրություն չառաջացնել այս երկու, առաջին հայացքից, իրարից անկախ գործընթացների սերտ փոխկապվածության մասին:

Չնայած միջազգային փորձագետների կողմից COP29-ի արդյունքների վերաբերյալ արված թերահավատ գնահատականներին, Բաքուն փորձում է ցույց տալ, որ համաժողովը լիովին արդյունավետ էր ինչպես համաշխարհային կլիմայական օրակարգի, այնպես էլ Ադրբեջանին հետաքրքրող տարածաշրջանային բնապահպանական խնդիրների առումով:

Մերձավորարևելյան արաբական մի շարք աղբյուրներ պնդում են, որ Ադրբեջանի կողմից սկսված «ֆրանսիական նեոգաղութային քաղաքականության բացահայտման» արշավը նախաձեռնվել է Մեծ Բրիտանիայի կողմից և համակարգվում է Լոնդոնից։

2024 թ. նոյեմբերի 9-ին Ամերիկայի հայկական ազգային կոմիտեի (Armenian National Committee of America, ANCA) գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը հայտարարեց, որ հայկական կազմակերպության աջակցությունը վայելող թեկնածուների 90%-ը մանդատներ ստացել է ԱՄՆ-ի Ներկայացուցիչների պալատում։

2024 թ. նոյեմբերի 11-ին Ադրբեջանի մայրաքաղաքում մեկնարկել է ՄԱԿ-ի կլիմայական համաժողովը՝ COP29։

2023 թ. հունվարի վերջին Նավթ արտահանող երկրների կազմակերպությունն (ՆԱԵԿ, OPEC) առաջադրել է Մերձավոր Արևելքում նոր առևտրային ուղու ստեղծման նախագիծ՝ «Զարգացման ուղի» անվանմամբ։

30.10.2024-ին Միացյալ Նահանգների հայերի ամենամեծ լոբբիստական կազմակերպությունը՝ Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախումբը (ANCA), հայտարարեց, որ չի աջակցում ԱՄՆ-ի նախագահի թեկնածուներից և ոչ մեկին։

Դատելով Ադրբեջանի ղեկավարության վարքագծից, այդ երկիրը ձգտում է երկարաձգել բանակցային գործընթացը և անորոշ ժամանակով հետաձգել Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման ժամկետը։

12.10.2024 թ. Թուրքիայի նախագահ Ռ. Էրդողանը Ռուսաստանին և Իրանին կոչ է արել վերջ դնել Սիրիայի գլխին կախված իսրայելական սպառնալիքին։

14.10.2024 թ. Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը Թեհրանում ընդունել է Ադրբեջանի պատվիրակությանը՝ փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևի գլխավորությամբ։ Բանակցությունների բովանդակության վերաբերյալ կողմերի պաշտոնական հաղորդագրությունները տարբերվում են։

02.10.2024 թ. Իսրայելի կառավարությունը ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշին հայտարարել է անցանկալի անձ։ Իսրայելի ԱԳՆ ղեկավար Իսրայել Կացը պաշտոնապես հայտնել է, որ Գուտերեշին արգելված է մուտք գործել հրեական պետություն։

2024 թ. սեպտեմբերի կեսերին հայտնի դարձավ, որ ԱդրՀ Կուսարի շրջանի անտառներում մարտեր են սկսվել Ադրբեջանի ՆԳՆ, ՊԱԾ հատուկ նշանակության ստորաբաժանումների և «իսլամիստ-գրոհայինների» միջև։

Միջին միջանցքի (այլ անվանումը՝ «Մեջտեղի միջանցք» կամ «Անդրկասպյան տրանսպորտային երթուղի») նշանակությունը կտրուկ աճել է 2022–2024 թթ.՝ Ուկրաինայում պատերազմի և Սուեզի ջրանցքի շրջափակման պատճառով Եվրասիայի ցամաքային և ծովային ուղիների վերաձևափոխման համապատկերում։

01.09.2024 թ.-ից ՌԴ-ն դադարեցրել է Աբխազիայում սոցիալական վճարումները, որոնց շահառուներն էին հանրապետության ուսուցիչները, բժիշկները և ուժային կառույցների ծառայողները։