Հեղինակ՝ ARVAK

ԱդՀ նախագահի աշխատակազմի նախկին ղեկավար Է. Նամազովը 2025 թ. հուլիսի 3-ին հայտարարել է տարածաշրջանում խոշորագույն թուրքական ռազմակայան հիմնելու համար իր տարածքը տրամադրելու Բաքվի ենթադրյալ ծրագրերի, ինչպես նաև միջուկային զենք ունեցող Պակիստանի ՌՕՈՒ-ին՝ երկիր հրավիրելու հնարավորության մասին։

2003 թ. մարտին ԱՄՆ-ի կողմից Իրաք ներխուժմամբ Մերձավոր Արևելքում սկիզբ առած գործընթացները հանգեցրին անկանխատեսելի հետևանքների: Առավել նշանակալի և մտահոգիչ արդյունքներից մեկը տարածաշրջանի ապաքրիստոնեացման աճող երևույթն էր։ «Գլոբալ իսլամական ահաբեկչության դեմ պայքարի» դեմ արշավանքն, իրականում, խախտեց կրոնական հանդուրժողականության և միջկրոնական բազմակարծության ավանդական հավասարակշռությունը տարածաշրջանում:

Իր նախորդ հրապարակումներից մեկում ԱՌՎԱԿ կենտրոնը կանխատեսել էր, որ ԱդրՀ-ն ծրագրում է լայնամասշտաբ աշխատանքներ ծավալել, այսպես կոչված, «ալբանա-ուտիական եկեղեցու» («(Կովկասյան) Ալբանական եկեղեցու») ինքնավարության (ավտոկեֆալիայի) «վերականգնման» ուղղությամբ:

Ադրբեջանում խիստ մտահոգված են Կասպից ծովի շրջակա միջավայրի շուրջ ստեղծված իրավիճակով։ Վերջին ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ այս ավազանի ջրային հաշվեկշռի վերականգնումը չափազանց կասկածելի է թվում:

04.04.2025 թ. Ղազախստանի, Ուզբեկստանի և Թուրքմենստանի ղեկավարները ստորագրել են համատեղ հռչակագիր, որում հաստատվում է իրենց աջակցությունը ՄԱԿ-ի կողմից՝ ա. կ. «Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետության» (ՀԿԹՀ) հռչակումը դատապարտող բանաձևերին և կոչ անում բոլոր երկրներին չճանաչել այն։

Սիրիական խնդրի շուրջ 09.04.2025 թ. Բաքվում անցկացված թուրք-իսրայելական բանակցությունները սպասելի էին, և կասկած չի հարուցում այն փաստը, որ ադրբեջանական իշխանությունները, տեղյակ լինելով նախատեսվող հանդիպման մասին, ամեն ինչ արել են, որպեսզի այն կայանա ոչ թե ԱՄԷ-ում, Բահրեյնում կամ Կատարում, այլ հենց Բաքվում:

Ադրբեջանական և պակիստանյան ԶԼՄ-ների տեղեկությունների համաձայն՝ 2025 թ. ապրիլին նախատեսվում է ԱդրՀ նախագահ Ի. Ալիևի պաշտոնական այցը Պակիստան։ Ըստ պակիստանյան աղբյուրների՝ երկու երկրների միջև նախատեսված է ստորագրել կապի, էներգետիկայի և պաշտպանության ոլորտներին վերաբերող ռազմավարական բնույթի մի շարք համաձայնագրեր։

04.04.2025 թ. Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենը Սամարղանդում ԵՄ–Կենտրոնական Ասիա գագաթնաժողովում հայտարարել է, թե «Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ Հայաստանի սահմանների բացումն առավել քան երբևէ իրար կմոտեցնի Եվրոպան և Կենտրոնական Ասիան»։

Իրանի շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունների դինամիկան հերթական անգամ առաջին պլան է մղում Սյունիքի մարզի և ամբողջ ՀՀ անվտանգության խնդիրները։ Ըստ փորձագետների, ա. կ. «Զանգեզուրի միջանցքը» զավթելու Բաքվի ծրագրերը կարող են իրականանալ միայն ԻԻՀ վրա ԱՄՆ-Իսրայել կոալիցիայի լայնածավալ հարձակման դեպքում։

Դատելով Մերձավոր Արևելքում առկա իրավիճակից՝ կարելի է ենթադրել, որ ապակայունացումը Թուրքիայում կարող է ուղղակի կապ ունենալ ԱՄՆ-ի և Իսրայելի կողմից Իրանի վրա հարձակվելու ծրագրերի հետ, քանի որ տարածաշրջանում նրանց ջանքերը նպատակ ունեն Թուրքիային և Ադրբեջանին ներգրավել ԻԻՀ դեմ հակամարտության մեջ։